09.11.2020
Partnerstwo „Najpierw mieszkanie - innowacyjne metody trwałego rozwiązania problemu chronicznej bezdomności” zostało zawiązane w celu realizacji projektu pod tym samym tytułem. Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014-2020 oraz ze środków budżetu państwa (umowa o dofinansowanie nr UDA-POWR.04.03.00-00-0066/18-00 z dnia 28.06.2019 r.). Celem projektu jest opracowanie, testowanie i wdrożenie Modelu trwałego kończenia bezdomności opartego o metodę "Najpierw mieszkanie" (Model NM) poprzez transfer, zaadaptowanie i wdrożenie oraz wymianę informacji i doświadczeń we współpracy z partnerem zagranicznym z Finlandii.
Partnerstwo Najpierw Mieszkanie zainicjowane zostało przez rzeczniczkę idei "Najpierw mieszkanie" w Polsce (Julia Wygnańska), specjalistkę psychiatrii środowiskowej (Katarzyna Lech) i specjalistkę ds. funduszy europejskich i ewaluatorkę (Agnieszka Siekiera) pod skrzydłami Fundacji Fundusz Współpracy. FFW została powołana na początku lat dziewięćdziesiątych jako spółka Skarbu Państwa, specjalizująca się w zarządzaniu programami i projektami współfinansowanymi w ramach zagranicznych środków pomocowych. Fundusz pełni rolę lidera Partnerstwa i odpowiada za zarządzanie projektem. Głównym merytorycznym zadaniem Funduszu jest prowadzenie Programu Najpierw Mieszkanie FFW, co obejmuje stworzenie i prowadzenie Zespołu Specjalistów NM, przygotowanie do zamieszkania i obsługę najmu lokali miejskich, rekrutację zaangażowanie i pracę z uczestnikami metodą NM. FFW prowadzi także wymianę doświadczeń z partnerem zagranicznym oraz gromadzi fundusze na rzecz remontów i wyposażenia lokali NM. Pierwotnie zadaniem FFW było także wewnętrzne monitorowanie wierności wdrażanego rozwiązania oraz opracowanie ostatecznego modelu NM dla Warszawy. Po pierwszych doświadczeniach realizacji projektu od marca 2020 r. zadania te zostały przeniesione do partnera Fundacji Najpierw Mieszkanie Polska. FFW posiada bogate doświadczenie we wdrażaniu rozwiązań na rzecz ekonomii społecznej i integracji zawodowej.
Partnerem samorządowym projektu jest Biuro Polityki Lokalowej m.st. Warszawy, które odpowiada za zapewnienie 20 mieszkań na rzecz uczestników programu NM FFW oraz opracowanie ścieżki prawnej gwarantującej organizacji prowadzącej program tytuł prawny do lokali projektowych, a także uzyskanie przez uczestników Programu NM, którzy zakończą go z sukcesem i będą spełniać warunki uzyskania pomocy mieszkaniowej z zasobów m.st. Warszawy, ciągłości otrzymywania takiej pomocy mieszkaniowej z zasobów m.st. Warszawy. Ważną rolą BPL jest informowanie o Programie NM innych samorządów lokalnych, w tym samorządów warszawskich dzielnic oraz współuczestniczenie w ocenie jego testowania i rezultatów.
Partnerem projektu jest także Fundacja Najpierw Mieszkanie Polska działająca pod tą nazwą od października 2019 r. Misją FNMP jest tworzenie osobom doświadczającym długotrwałej bezdomności i kryzysów psychicznych warunków do powrotu do pełnego zdrowia i trwałego zakończenia kryzysu bezdomności m.in. poprzez realizację programów NM. W ramach projektu FNMP stworzyło koncepcję Programu Najpierw Mieszkanie, według której Fundacja Fundusz Współpracy wdraża Program NM. Zadaniem FNMP jest monitorowanie Programu NM pod kątem wierności idei NM na podstawie informacji o przebiegu wdrożenia udostępnianych przez realizatora programu. Do zadań FNMP w projekcie należy także prowadzenie Portalu Najpierw Mieszkanie www.najpierwmieszkanie.org.pl oraz stworzenie systemu gromadzenia funduszy, w tym fundraising, na rzecz trwałości programów NM w Polsce.
OTWARTY MODEL NAJPIERW MIESZKANIE
Partnerem zagranicznym projektu jest fińska Y-Saatio/Y-Foundation, lider NM na świecie. Fundacja została powołana w 1985 roku przez samorządy pięciu największych fińskich miast, organizacje pozarządowe wspierające ludzi doświadczających bezdomności m.in. Fiński Czerwony Krzyż, Fiński Ewangeliczny Kościół Luterański, Krajowe Towarzystwo Zdrowia Psychicznego, Krajowy Związek Regionów oraz Konfederację Fińskich Firm Budowlanych i Związek Zawodowy Przemysłu Budowlanego. Obecnie Y-Saatio dysponuje ponad dziesięcioma tysiącami tanich lokali socjalnych, ponad pięcioma tysiącami rozproszonych lokali dla osób z doświadczeniem bezdomności, oraz 1293 samodzielnymi lokalami we wspólnych budynkach przeznaczonych dla osób z doświadczeniem bezdomności o wysokich potrzebach wsparcia. Rolą Y-Saatio w partnerstwie jest konsultowanie przebiegu wdrożenia pod kątem zgodności z transferowanym rozwiązaniem poprzez wizyty ekspertów, konsultacje wypracowywanych produktów oraz zorganizowanie wizyt studyjnych i pogłębionych staży terapeutycznych dla specjalistów NM w Finlandii.
Partnerstwo zatrudnia kilkunastu pracowników. Lider Fundacja Fundusz Współpracy zatrudnia koordynatorkę projektu, specjalistę ds. merytorycznych m.in. współpracy ponadnarodowej, fundraiserkę, specjalistę ds. finansów oraz zespół specjalistów (8 osób). Fundacja Najpierw Mieszkanie Polska zatrudnia koordynatorkę ds. modelu Najpierw Mieszkanie, specjalistkę ds. systemu gromadzenia funduszy, oraz specjalistkę ds. Portalu Najpierw Mieszkanie. Partner samorządowy do realizacji celów partnerstwa wyznaczył troje pracowników m.in. w randze naczelnika wydziału, podobnie jak partner zagraniczny m.in. koordynatorkę Housing First Europe Hub oraz Dyrektora Krajowej Sieci Szkolenia Najpierw Mieszkanie. W partnerstwie funkcjonują dwa zespoły: ds. wdrożenia złożony z przedstawicieli lidera i partnerów oraz Zespół Specjalistów tworzony przez specjalistów NM. Nadzór nad realizacją celów partnerstwa sprawuje Rada Partnerów.
Partnerstwo zostało powołane na rzecz dwóch grup docelowych. Pierwszą z nich są osoby doświadczające długotrwałej bezdomności i kryzysów psychicznych. Grupa ta została określona jakościowo jako osoby skrajnie wykluczone, doświadczające długotrwałej bezdomności, rzadko zdiagnozowanych kryzysów psychicznych, wręcz podwójnej diagnozy chorób psychicznych, wykluczonych ze względu na swój stan zdrowia lub fakt bezdomności z lokalnych systemów wsparcia oraz ilościowo: 170 osób uzyskujących wsparcie w różnym zakresie. Drugą grupą docelową projektu są pracownicy warszawskich instytucji pomocy i integracji społecznej, urzędów i agend samorządu miejskiego oraz organizacji pozarządowych.
Wdrożony i monitorowany pod kątem wierności transferowanemu rozwiązaniu Program NM FFW wraz z efektywnie prowadzonymi działaniami towarzyszącymi ma stać się kołem zamachowym dla przemiany warszawskiego systemu wsparcia wobec bezdomności i wykluczenia mieszkaniowego w system oparty o Najpierw Mieszkanie.
