02.01.2023
Tuż przed końcem roku ekspertki Fundacji Najpierw Mieszkanie Polska podzieliły się spostrzeżeniami z działań adresowanych do osób wychodzących z kryzysu bezdomności.
Spotkanie poświęcone programowi realizowanemu w Warszawie zorganizowano 30 grudnia ub.r. i było ono transmitowane on-line. Wzięły w nim udział Julia Wygnańska (wiceprezeska FNMP), psycholożka Marzena Kamińska i Aneta Szarfenberg, prowadząca ewaluację programu.
„Ambiwalencja” to program dla osób, które po doświadczeniu bezdomności trafiły do mieszkań z zasobów m.st. Warszawy lub złożyły wniosek, żeby móc w takim mieszkaniu zamieszkać. Jego uczestnicy korzystali ze wsparcia udzielanego zgodnie z wartościami, na których opiera się metoda „Najpierw mieszkanie” (oprócz samego mieszkania są to przede wszystkim decydowanie, zdrowienie, wspieranie i społeczność).
Magnetyczna spirala
Projekt miał niewielką skalę, objęta nim grupa była kilkuosobowa. Dane dotyczące jego realizacji zostaną wkrótce przedstawione w postaci sprawozdania. Przed ostatecznym opracowaniem i upublicznieniem szczegółowych informacji uczestniczki spotkania postanowiły podzielić się swoimi obserwacjami i wnioskami płynącymi z przeprowadzonych działań. Jak z nich wynika, proces powodujący, że ktoś zostaje dotknięty kryzysem bezdomności, jest złożony, składają się na niego problemy różnej natury – zawodowe, zdrowotne, osobiste. Skomplikowane jest również wychodzenie z bezdomności, opisywane jako proces zmiany, w którym potrzebne jest wsparcie. Bezdomność bowiem, jak obrazowo przedstawiała to Aneta Szarfenberg, jest związana z „magnetyczną spiralą błędów” – w ciągu kilkunastu lat spędzonych na ulicy trudności w życiu człowieka przybywa, często pojawiają się problemy prawne, wynikające z nawiązanych znajomości, sytuacji z przeszłości (wezwanie do zapłaty mandatu, alimenty, odwieszenie wyroku, itp.). Mieszkanie jest więc niezbędnym elementem wsparcia ale nie jedynym, którego potrzebuje osoba przechodząca proces zmiany.
Wykorzystać zasoby
Podczas spotkania omawiano nie tylko deficyty, z jakimi mierzą się osoby w kryzysie bezdomności ale i ich atuty. Jak zaznaczyła Marzena Kamińska, uczestnicy projektu posiadają ogromne zasoby, które pomagały im przetrwać na ulicy – co jest przecież niełatwym wyzwaniem. Te zasoby trzeba wydobyć, uwolnić i dać ich posiadaczom narzędzia do korzystania z nich. Julia Wygnańska podała przykład jednego z uczestników projektu, który obecnie korzysta z pomocy społecznej, złożył wniosek o pomoc mieszkaniową. Rozpoczął proces zmiany i kontynuuje go dzięki wsparciu, jakie otrzymał w ramach programu.
Jak podkreślały uczestniczące w spotkaniu ekspertki, dla osób wychodzących z kryzysu bezdomności szczególnie istotna jest możliwość wyboru – sposobu spędzania czasu, osób, z którymi się przebywa – odzyskana po okresie, kiedy były jej pozbawione żyjąc na ulicy bądź też w schronisku. Innym poruszanym tematem była samotność w jej różnych wymiarach. Dyskusja była ilustrowana interesującymi przykładami pochodzącymi z życia uczestników projektu.
Wszystkich zainteresowanych realizacją programu „Ambiwalencja” zapraszamy – przed opublikowaniem oficjalnego podsumowania – do zapoznania się z wystąpieniami ekspertek podczas spotkania, którego nagranie jest dostępne na FB Fundacji Najpierw Mieszkanie Polska.