15.04.2024
Celem projektu jest pobudzenie, zainspirowanie i zmotywowanie kadr mazowieckich instytucji pomocy społecznej i mieszkaniowej do wdrażania nowych – ale już sprawdzonych – rozwiązań w obszarze kończenia bezdomności. Wykorzystamy do tego dotychczasowe doświadczenia Fundacji w transferowaniu do Polski innowacyjnych rozwiązań w szczególności metody „Najpierw mieszkanie”.
#FNMP #FundacjaNajpierwMieszkanie #housingfirst #ProgramAmbiwalencja #wartoscinajpierwmieszkanie #kompasnajpierwmieszkanie #najpierwmieszkanierealnie
W naszych działaniach staramy się przekierowywać uwagę z problemów na cele i rozwiązania inspirując i motywując do ich wspólnego wypracowania, pokazując na przykładach w jaki sposób można je zrealizować. To samo podejście stosujemy w pracy z uczestnikami i interesariuszami systemu/pracownikami instytucji odpowiedzialnych za rozwiązania. Staramy się zachęcić do celu jakim jest faktyczne realne zakończenie bezdomności oznaczające pobyt w mieszkaniu (nie w noclegowni, schronisku czy mieszkaniu treningowym), pomóc zobaczyć osobie/pracownikowi jakie ma zasoby, żeby osiągnąć cel, co może stanąć na przeszkodzie, jak można zaplanować działania i w czym my możemy pomóc. Na tym gruncie przedstawimy znane nam przykłady rozwiązań np. różne formy programów Najpierw mieszkanie, pracy "na decyzjach" uczestników, budowania środowiska wrażliwego na traumę (trauma informed care) itd.
Przeprowadzimy trzy działania:
Program Ambiwalencja zapewnia kompleksowe wsparcie dla osób z doświadczeniem bezdomności. Jest realizowany przez FNMP od października 2021 roku i jest adresowany do osób, które posiadając wcześniejsze doświadczenie bezdomności (wg ETHOS) trafiły do lokali miejskich w wyniku uzyskania pomocy mieszkaniowej m.st. Warszawa. Nie jest to klasyczny program mieszkań treningowych/wspomaganych, ponieważ jest realizowany na rzecz osób, które już posiadają standardowe umowy najmu socjalnego. Według ustawy o pomocy społecznej nie są one osobami bezdomnymi. Według doświadczeń FNMP część tych osób pozostaje w kryzysie – doświadczenie bezdomności zwłaszcza długotrwałej jest bagażem, który nie znika magicznie w chwili przeprowadzki do lokalu.
Uczestnicy otrzymują intensywne, zindywidualizowane i kompleksowe wsparcie, ponieważ tego potrzebują z powodu wcześniejszego wieloletniego doświadczania bezdomności. Chcą z nią jednak zerwać, dlatego chcą współpracować z nami, ponieważ nie jesteśmy postrzegani jako „organizacja dla bezdomnych”, nie kojarzymy się ze schroniskami czy ulicą. Wsparcie jest świadczone zgodnie z wytycznymi „Najpierw mieszkanie – otwarty model zakończenia bezdomności”.
Wsparcie jest świadczone metodą OUTREACH – w środowisku przebywania uczestników. Spotykamy się w ich mieszkaniach lub miejscach przez nich wskazanych w przestrzeni miasta. Podejście outreach oraz indywidualizacja i intensywność pomocy sprawia to, że wsparcie jest w pełni dostępne dla osób z różnymi niepełnosprawnościami – nie ma żadnych barier. Nie prowadzimy biura, nie potrzebujemy gabinetów, nie oczekujemy przychodzenia do nas na wizyty (choć egzekwujemy terminowość wizyt w mieszkaniach). Nie zostawiamy ani nie przekazujemy uczestników, jeśli ich miejsce przebywania ulega zmianie np. okresowo trafiają do szpitala. Z częścią uczestników rozpoczynamy pracę jeszcze podczas ich przebywania w przestrzeni publicznej, miejscu niemieszkalnym czy placówce.
Wsparcie charakteryzują niskie wskaźniki ilościowe – pomagamy niewielkiej liczbie osób – i wysokie jakościowe: intensywność, wysokie kwalifikacje pracowniczek i trwały efekt. Średnio kontaktujemy się z uczestnikami 2,5x w tygodniu, połowa kontaktów jest „na żywo”, wiele trwa ponad godzinę. Inaczej niż w większości programów mieszkaniowych dla osób z doświadczeniem bezdomności pomoc psychologiczna nie jest dodatkową usługą tylko podstawową. Pracowniczki wspierające łącznie posiadają następujące kwalifikacje: psycholożka, terapeutka reintegracji społecznej, praktyczka dialogu motywującego, trenerka NM i ekspertka metody, uprawnienia pracy socjalnej, psychotraumatolożka. Te kompetencje pozwalają nam budować głębokie relacje (prawie terapeutyczne), na gruncie których uczestnicy podejmują pogłębioną pracę nad swoimi emocjami, problemami i życiowymi planami (zamiast wykonywać proste polecenia „coś za coś” aby uczynić zadość oczekiwaniom „pomagaczy”).
Program skutecznie zapobiega powrotności do bezdomności. Do końca 2023 r w programie wzięło udział 12 osób, połowa z nich nie potrzebuje już wsparcia (program zakończył się sukcesem), funkcjonuje samodzielnie pozyskując wsparcie dostępne w środowisku na zasadach ogólnych. Zarówno Program Ambiwalencja jak i praca metodą Najpierw mieszkanie są ujęte jako dobre praktyki programów mieszkań wspomaganych w „Wojewódzkim Programie Rozwiązywania Kryzysu Bezdomności Województwa Mazowieckiego na lata 2023–2027”.
Raport z Programu Ambiwalencja za 2023r
Webinary zostaną przygotowane i będą moderowane przez pracowniczkę Fundacji, ekspertkę metody NM, trenerkę NM. Każdy webinar będzie trwał godzinę i będzie obejmował wprowadzenie moderatorki, prezentację ekspertki/a (około 20 min.) oraz sesję pytań i odpowiedzi. Prezentacja ekspercka podczas webinaru/szkolenia będzie obejmowała opis rozważanego problemu/zjawiska, część teoretyczną, przykłady rozwiązań oraz studium przypadku. Źródłem studiów przypadku będą sytuacje z pracy Fundacji z uczestnikami programów oraz przypadki wnoszone przez uczestników webinaru. Planujemy dwa webinary z udziałem ekspertów z zagranicy, pozostali eksperci będą rekrutowani z grona pracowników i współpracowników Fundacji z doświadczonych organizacji, instytucji samorządowych oraz świata akademickiego.
Osią tematyczną będą wartości metody Najpierw mieszkanie obejmujące wsparcie na zasadzie mieszkania jako prawa, bezpiecznej relacji, decydowania, zdrowienia, wspierania adekwatnego do diagnozy oraz pracy w społeczności lokalnej. Część webinarów będzie poświęcona charakterystyce bezdomności opartej na podstawach naukowych m.in. przyczynach w tym w obszarze zdrowia psychicznego (trauma wczesnodziecięca), skali zjawiska, wpływie definiowania zjawiska na stosowane rozwiązania. Rekrutacja uczestników będzie się odbywać poprzez kwestionariusz google docs, w którym uczestnicy opiszą swoją instytucję oraz obszar, który chcieliby szczególnie pogłębić w ramach danego tematu. Webinary będą nagrywane i udostępniane na kanale youtube Najpierw mieszkanie.
Portal Najpierw Mieszkanie Portal Najpierw Mieszkanie powstał w 2021 r . Na portalu publikowane są pogłębione treści o zjawisku bezdomności i rozwiązaniach skutkujących zakończeniem bezdomności. Portal jest podporządkowany służy idei rzecznictwa opartego na podstawach naukowych. Publikujemy treści dłuższe, bardziej wymagające dla czytelnika, ale za to rzetelne, konkretne, zgodne ze sztuką kończenia bezdomności, jakiej uczymy się również poprzez współpracę z międzynarodowymi sieciami wymiany doświadczeń (m.in. Housing First Europe Hub), szkoleniom i naszym ekspertom.
Widzimy potrzebę przygotowywania takich treści obserwując komunikację innych organizacji z obszaru bezdomności w województwie. Komunikacja ta odbywa się prawie wyłącznie na forum mediów społecznościowych, które wymuszają częstą publikację krótkich treści wzbudzających pozytywne emocje, motywujących do przekazywania darowizn i wsparcia dla organizacji. Organizacje właściwie nie prowadzą stron internetowych, nie publikują raportów ani pogłębionych opisów swojej działalności, efektów, metod pracy. Choć taka komunikacja przyczynia się do przełamywania podstawowych stereotypów o zjawisku, buduje pewien poziom empatii, zjednuje społeczeństwo do angażowania się w jakieś formy wsparcia to jednak powoduje spłycanie obrazu, uogólnianie jednostkowych przypadków/relacji, pomijanie zjawisk mniej popularnych, budzących kontrowersje, budowanie opinii o całości zjawiska na podstawie relacji jednej czy dwóch zaangażowanych i atrakcyjnie prowadzących media społecznościowe organizacji/osób.
Tymczasem do dobrego rozumienia i rzetelnych rozwiązań potrzebny jest obraz bardziej zobiektywizowany, który zapewnimy. We współpracy z dziennikarzami, ewentualnie uzupełniająco badaczami zjawiska, zlecimy opracowanie dwóch artykułów miesięcznie. Tematem wiodącym będą nowe rozwiązania w obszarze bezdomności wdrażane w różnych miejscach na Mazowszu i na świecie.
Zadanie publiczne dofinansowane ze środków Samorządu Województwa Mazowieckiego oraz środków Funduszu Najpierw Mieszkanie FNMP - pomóż nam zrealizować ten projekt przekazując darowiznę, którą wykorzystamy jako wkład własny.
